Subsidie of financiële hulp voor een mantelwoning: wat zijn uw opties?

Een mantelwoning is een waardevolle investering, maar niet goedkoop. Gelukkig zijn er verschillende manieren om (een deel van) de kosten vergoed te krijgen. Zowel landelijke als lokale regelingen kunnen u ondersteunen bij de aanschaf, bouw of plaatsing van een mantelwoning.

In dit artikel leest u welke subsidies en financiële regelingen mogelijk zijn, en hoe u uitzoekt of u in aanmerking komt.

Waarom financiële ondersteuning voor mantelwoningen?

De overheid wil mantelzorg stimuleren, omdat het bijdraagt aan het langer zelfstandig thuis wonen van zorgbehoevenden en de druk op de zorginstellingen verlaagt. Daarom zijn er – onder voorwaarden – financiële hulpmogelijkheden beschikbaar, met name wanneer u zorgt voor een familielid met een erkende zorgbehoefte.

Welke soorten financiële hulp zijn er?

1. Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning)

Via de gemeente kunt u mogelijk gebruikmaken van een Wmo-voorziening. Dit is bedoeld om mensen met een beperking of chronische ziekte te helpen zelfstandig te blijven wonen. Mogelijke vergoedingen via de Wmo zijn:

• Kosten voor woningaanpassingen (zoals aangepaste badkamer of drempelvrije toegang)
• Bijdrage in de kosten voor het verplaatsen of aansluiten van een mantelwoning
• Soms een bijdrage in huur of aanschafkosten

Neem contact op met het Wmo-loket van uw gemeente voor een persoonlijk gesprek of een zogeheten “keukentafelgesprek”.

2. Belastingvoordelen

Sommige kosten voor een mantelwoning zijn aftrekbaar bij de belasting, mits ze verband houden met medische noodzaak of woningaanpassing. Denk aan:

• Aanpassingen voor gehandicapten of chronisch zieken
• Kosten voor rolstoeltoegankelijke voorzieningen
• Eventueel deel van de bouw- of verbouwingskosten

Overleg met een belastingadviseur of bekijk de richtlijnen van de Belastingdienst om te bepalen wat u mag aftrekken.

3. Gemeentelijke of provinciale regelingen

Sommige gemeenten of provincies hebben aanvullende budgetten of stimuleringsregelingen voor mantelzorgwoningen of levensloopbestendig bouwen. Dit kan verschillen per regio en jaar, en is vaak beperkt beschikbaar.

Voorbeelden zijn:

• Subsidie voor duurzame bouw
• Projecten gericht op zorg aan huis
• Eenmalige bijdragen voor specifieke doelgroepen

Controleer de website van uw gemeente of neem telefonisch contact op met een beleidsadviseur wonen of zorg.

4. Zorgverzekeraar of PGB

In enkele gevallen kan een persoonsgebonden budget (PGB) ingezet worden voor woonoplossingen als deze direct bijdragen aan zorg op maat. Daarnaast vergoeden sommige aanvullende zorgverzekeringen woningaanpassingen.

Let op: dit verschilt sterk per zorgverzekeraar en indicatie, dus overleg met een PGB-consulent of wijkverpleegkundige.

Hoe vraagt u subsidie of financiële hulp aan?

Stappenplan:

1. Verzamel informatie – Noteer wie de zorgbehoevende is, wat de zorgvraag is, en waarom een mantelwoning noodzakelijk is.
2. Contacteer uw gemeente – Vraag een gesprek aan met het Wmo-loket of een beleidsmedewerker wonen/zorg.
3. Vraag offertes aan – Gemeenten willen vaak inzicht in de kosten van uw plan. Vraag dus offertes op van leveranciers.
4. Leg medische noodzaak vast – Een verklaring van huisarts of wijkverpleegkundige kan noodzakelijk zijn.
5. Dien een aanvraag in – Volg de procedure van de gemeente of instantie waarbij u aanvraagt.

Zijn er voorwaarden of beperkingen?

Ja, vrijwel elke regeling kent voorwaarden. Denk aan:

• De woning moet op het perceel van de mantelzorger staan
• De zorgbehoevende moet officieel zorg nodig hebben (indicatie of verklaring)
• Er geldt een maximale vergoeding of inkomensgrens
• De woning moet tijdelijk en verplaatsbaar zijn

Lees altijd goed de kleine lettertjes of laat u adviseren.

Wat als u geen subsidie krijgt?

Krijgt u geen subsidie of vergoeding? Dan kunt u overwegen:

• Een mantelwoning te huren in plaats van kopen
• Gebruik te maken van erfpacht of deelconstructies met familie
• Te kijken naar herbruikbare of tweedehands prefab-units
• Eventueel te financieren via een zorglening of hypotheek

Een financieel adviseur kan helpen bij het maken van een verantwoorde keuze.

Conclusie: subsidies zijn mogelijk, maar sterk afhankelijk van uw situatie

Hoewel er geen landelijke standaardsubsidie voor mantelwoningen is, bestaan er wel degelijk financiële hulpmiddelen. De sleutel is: goed informeren, contact opnemen met uw gemeente en uw zorgsituatie duidelijk in beeld brengen.

Met de juiste aanpak kunt u vaak (een deel van) de kosten vergoed krijgen – of in elk geval fiscaal voordelig bouwen.